Muziekblog Zeeland

Muziekblog Zeeland
De liefde voor muziek
in de bibliotheek

Illustratie van een vliegende vogel.
  • Over
  • We gaan naar Rome

    We gingen twee keer (in 1934 zong Will Derby en in 1980 André van Duin het lied voor het legioen) en het werd beide keren niks. Voetbal, ik heb er niets mee … maar met Rome, of beter Italië, ja. Hoe meer reisbeperkingen, al dan niet jezelf opgelegd, hoe groter het verlangen. Zou muziek hier iets aan kunnen doen? Nu ben ik nogal een omnivoor als het om muziek gaat. De keuze is dan overweldigend en een meeslepend lied uit de populaire hoek ligt al snel voor de hand, ook in het klassieke genre.

    Erg bekend klassiek
    Als er een opera is waarin de Italiaanse hoofdstad de diva naar de kroon steekt, is het wel Tosca (1900) van Puccini (1858-1924). Tuurlijk zijn in het ‘levensechte’ dramatische verhaal de zangeres Tosca, haar gemartelde geliefde kunstschilder Mario en de schurkachtige politiecommandant Scarpia de hoofdrolspelers. Toch zijn stiekem de historische plekken in de stad de ware aandachtstrekkers. Zozeer zelf dat in 1992 een enscenering plaatsvond met elke acte op de historisch juiste plek op het juiste dagdeel gefilmd. Live op tv in heel Europa te zien.

    Omgekeerd kan een regisseur die het verhaal van zijn historische enscenering ontdoet bij voorbaat rekenen op boegeroep. De opera staat zo vaak ‘op de planken’ dat er nogal wat anekdotes rondzingen. Wat te denken van Tosca die aan het eind van de opera zelfmoord pleegt door van de Engelburcht te springen, terechtkomt op een beddenspiraal en linea recta terug op het toneel wordt geprojecteerd? Tosca is Rome in al haar theatrale grootheid. Prachtige, direct aansprekende muziek ook, een echte hit-opera, maar kan het ingetogener?

    Giacomo Puccini

    Minder bekend klassiek
    Werk van Ottorino Respighi (1879-1936) staat niet zo vaak op de affiches van orkesten of operahuizen. (Hij heeft namelijk ook aantrekkelijke opera’s geschreven, waaronder La fiamma (1934), die ik zeer kan aanbevelen.) Een merkwaardige overeenkomst met Puccini is de sterke moederband Althans, dat lees je in de biografieën van beide componisten. Wat dat precies met de muziek van Respighi van doen heeft, weet ik niet. Wel dat hij drie wonderschone orkeststukken heeft geschreven over elementen van de Eeuwige Stad: Fontane di Roma (1916), Pini di Roma (1924) en Feste Romana (1928) die je in Romeinse sferen brengt. Elk deel bestaat uit 4 symfonische gedichten die verwijzen naar bepaalde fonteinen, pijnbomen en feesten. Het is bijna niet voor te stellen dat het eerste toondicht Fontane bij de première werd weggehoond als veel te Duits. Jaren kwam het niet meer op een lessenaar en pas nadat Pini een succes werd, werd ook Fontane weer ten gehore gebracht en heel Italiaans gevonden.

    Inmiddels was Mussolini aan de macht gekomen. Al laverend onder het fascistisch bestuur -dan nam hij weer een benoeming aan, dan nam hij weer ontslag- kon hij niet voorkomen dat hij werd gebruikt als een Italiaans muzikaal uithangbord in het buitenland. Na de oorlog heeft dat zijn reputatie geen goed gedaan, ondanks of dankzij een weduwe die, zoals dat vaker gaat, het werk van haar man tot het uiterste verdedigde.3

    In de collectie van ‘ZB Bibliotheek van Zeeland’ zijn verschillende uitvoeringen aanwezig.

    Door Arnold Wiggers, voorjaar 2022

     

    juli 2, 2022
  • De sfeer van weemoed en roestig ijzer

    Waar nu ZB Bibliotheek van Zeeland staat was vroeger een ijzergieterij. Goed dat die niet meer vlak bij de binnenstad ligt, want behoorlijk ongezond, zou je zeggen. Toch zit er aan een dergelijk bedrijf ook nostalgie verbonden. Noeste arbeiders, vlammen, staal op staal, geknetter, rammelde kettingen; Einstürzende Neubauten, Rammstein, Cabaret Voltaire. Muziek die een bepaald gevoel weergeeft en die doet denken aan die vergane industriële glorie en uitgebuite arbeiders. Wanneer de oude fabriek verlaten is spelen zich in thrillers daar de meest akelige scènes af.

    Als het gaat om het beste muziekalbum dan zoek ik het niet bij voorkeur in de industriële muziek. Waar ik naartoe wil is dat het voor mij meestal gaat om de sfeer, zoals bij Paavoharju waarbij je je bij het eerste nummer op het album Yhä hämäärä in een glooiend, koud, mistig landschap waant waar een kraai zijn krakende gekraai laat klinken.

    Snoeiharde herfstbladeren
    System of a Down heeft snoeiharde gitaarriffs afgewisseld met naar slaapliedjes neigende refreinen. Een variant op de hardrock van bands als Van Halen of, meer basic, Motörhead, met hun songs die uitnodigen mee te brullen en te headbangen. Rage Against The Machine, even terug bij het industriële, biedt ruimte voor echte woede over dagelijkse gebeurtenissen, de medemens, de wereld. Afhankelijk van mijn stemming of ook wel om die juist om te buigen luister ik muziek. Harde of zachte muziek, emotieloze klanken of muziek waar het hartzeer vanaf druip. Soms verkies ik de stilte. Een boswandeling in de herfst met natte bladeren op het pad, krakende bomen, paddenstoelen, het klapperen van vleugels van een haastig vluchtende vogel terwijl de motregen zacht op je regenjas valt en je haar en gezicht steeds natter worden, heeft zijn eigen geluid. Daar hoeft geen muziek bij. Onbewust voegt een hoofd dat vaak toch wel toe.

    Portugese golven
    Ik hou van fado, soms vrolijk op het jolige af, vaker droevig, nostalgisch, weemoedig verlangend en doordrenkt van heimwee, saudade. Hier zijn er traditioneel verschillen tussen de fado uit Lissabon en die uit Coimbra, waarbij die laatste voornamelijk door mannen gezongen werd. De modernere Fado zangeressen als Misa, Mariza, Ana Moura, Dulce Pontes, Carminho en Gisele João combineren meer met andere instrumenten en muziekstijlen. Cristina Branco heeft een cd waarop ze naar het Portugees vertaalde gedichten van Slauerhof zingt; daarmee de verbinding met Nederland en de zee makend. In de bibliotheek een boek kunnen halen over de oude gieterij zodat deze al lezend en bladerend weer tot leven komt. Ook muziek brengt herinneringen tot leven. Wat is de beste herinnering of het beste gevoel, de beste muziek? Voor nu kies ik het eerste Queens of Fado album, dat opent met Amália Rodrigues, dè koningin van de fado. Maar de keuze is er een van het moment, want er zijn ook nog Radiohead, Elliott Smith, Regina Spektor, Billie Eilish, Zaz of Stromae, die ik ook formidabel vind, of …Metallica…

    Aaldert, ZB 2022

    Afbeelding: de ijzergieterij aan de Kousteensedijk in 1980
    Beeldbank Zeeland ZB

     

    juni 6, 2022
←Vorige pagina
1 … 8 9 10 11 12
Volgende pagina→
  • Van zeer groot lawijt, oftewel progrock uit Kymrië27 januari 2023
  • Stiesel in m’n embde12 januari 2023
  • Dead Moon in ’t Beest in Goes: een lievelingsconcert28 december 2022